Het sprookje doorprikken van de ideale ouders door Gejo

Veel mensen nemen deel aan de Karavanserai omdat zij het diepe gevoel hebben niet (helemaal) zichzelf te zijn, niet met hun ziel samen te vallen. En dat gevoel gaat vrijwel altijd samen met negatieve zelfovertuigingen. Het gevoel in de diepte niets waard, dom, lelijk of lastig te zijn. Vaak voel je je in je leven gestuurd door deze negatieve zelfopvattingen. In de regel heb je het gevoel dat deze wel ‘waar’ zijn. Want je voelt je echt soms helemaal niets waard;  ook voel je vaak onvoldoende bestaansrecht en eigenwaarde. Hoe ontstaat zoiets? En hoe bevrijd je je daarvan?

In de eerste fase van je leven ontwikkel je als kind een idee, een gevoel over wie je bent. Dit eerste beeld over jezelf ontstaat door spiegeling van je ouders en opvoeders. Nu zijn ouders ook maar gewone mensen met hun eigen onvolkomenheden, frustraties en mogelijk trauma’s, maar als kind weet je dat natuurlijk (nog) niet. Je hebt maar 1 werkelijkheid, je hebt geen andere referenties. En als je ouders geen zelfreflectie hebben -zoals hele generaties tot ver na de 2^e wereldoorlog dat niet hadden- dan leef jij als kind in een wereld waarin alle negativiteit op jou geprojecteerd wordt. Maar jij weet niet anders. Je soms wanhopige ouders uiten hun onvermogens en frustraties in projecties op jou. Zij kunnen bijvoorbeeld niet omgaan met verdriet of boosheid en reageren daardoor afwijzend op jouw verdriet of boosheid. Jij bent als kind hoe dan ook aangewezen op liefde en veiligheid van de ouders en die krijg je alleen als jij verdriet en boosheid wegdrukt. Je moet dus je ziel geweld aandoen omdat je als kind niet zonder (de liefde van) je ouders kunt. Je leert dus niet dat je verdrietig of boos bent, maar dat je in essentie lastig bent. Ook leer je dat je in de diepte geen waarde hebt. Want je echte verdriet kun je niet naar hen tonen, heeft geen meerwaarde voor hen, want dat kunnen ze niet aan. Je gaat ook denken dat je liefde moet verdienen. Want je moet er iets voor doen om het te krijgen of te behouden. Terwijl een kind wat zichzelf kan zijn, liefde krijgt voor wie is ze is. Bestaansrecht heb je gewoon omdat je bestaat. Bestaansrecht en liefde zou je in essentie niet behoeven te verdienen.

Bij het opgroeien neem je de negatieve zelfovertuigingen steeds meer voor waar aan. Je gaat denken dat deze deel uitmaken van je identiteit. In toenemende mate komt je gevoel van eigenwaarde en je bestaansrecht onder druk te staan. Dan kom je vanzelf een keer op het pad van de wanhoop. Je leven voelt als op drijfzand gebouwd. Sommigen schuiven aan in de Karavanserai.

Jouw waarheidsbeleving als kind is heel goed te duiden als een sprookje. Door loyaliteit aan je ouders wil je niet inzien dat je ouders je geen optimale opvoeding hebben gegeven. Dat beeld vind je ondragelijk. Vaak ga je -liever dan naar binnen te kijken en de oorzaak te onderzoeken- op zoek naar en partner die jou wel waardeert en bestaansrecht geeft. Maar juist die weg leidt vaak ook tot de wanhoop: je wordt voor je bestaansrecht en waardering vaak afhankelijk van een ander. Je staat niet echt op eigen benen, je kunt jezelf niet altijd dragen. Je voelt je soms niet volwassen. Je blijft eigenlijk in een sprookje leven, steeds weer op zoek naar de ideale partner, de ideale ander. Alleen als je het sprookje doorprikt, lonkt de eigen bevrijding. Want er bestaat voor jou geen ideale ander.

De grot van Plato van tweeduizend jaar geleden, verbeeldt hoe het werkt. Stel je gevangenen voor die in een onderaards verblijf leven, een grot bijvoorbeeld. De toegang tot de open lucht wordt gevormd door een opening die even breed is als de grot zelf. Die mensen zijn nog nooit buiten de grot geweest. Ze kunnen benen en hals niet bewegen omdat die vastgeklemd zijn, en ze kunnen alleen voor zich uit kijken. Achter hun rug is een lichtbron: het is een vuur dat hoog boven hen brandt. Alles wat de gevangenen waarnemen is de projectie van de echte werkelijkheid als schaduwen op de muur. Als je nog nooit buiten de grot bent geweest, weet je niet anders dan dat die schaduwen de werkelijkheid vormen. Maar toen een gevangene ontsnapte en uit de grot wist te komen, zag hij de echte werkelijkheid. de bron van de schaduwen. Hier ligt de parallel met volwassen worden. Jouw waarheid kan zich pas vormen buiten de grot, buiten de blik van je ouders. Maar je moet zelf wel je grot uit (willen) komen. Wie daar niet in slaagt, is veroordeeld om de eeuwige gevangene te blijven van je eigen sprookje, illusies en negatieve zelfovertuigingen.

Het gaat het er niet om dat je je ouders de schuld geeft, maar dat je ziet en erkent dat het ook maar ‘gewone’ mensen waren, die ook hun best deden, met al hun beperkingen en mogelijke trauma's vandien. Met die erkenning verandert de relatie met je ouders, ook al zijn ze misschien al overleden. Jouw ziel ontmoet dan de ziel van hen. Dan voel je geen ouder-relatie meer. Dan sta je op jezelf. En kun je met anderen nieuwe referenties, positieve zelfovertuigingen opbouwen voor je 2.0 versie. Dat is een hele transitie. Dat je doorziet hoe je negatieve zelfovertuigingen ontstaan zijn, dat je je ouders eert voor wat zij bijgedragen hebben en dat je jezelf herneemt door die mensen op te zoeken waarbij jouw positiviteit resoneert. In de Karavanserai maken we soms een rondje waarin iedereen aangeeft wat zij/hij nu zo goed aan de ander vindt. Dat helpt enorm voor de ontwikkeling van eigenwaarde. Dan blijkt ook hoeveel je in het transitieproces van een ander kunt betekenen.